Ένα μονοπάτι της Φύσης δημιουργήθηκε στη λιμνοθάλασσα της Γιάλοβας, στο Διβάρι, μέσα στα πλαίσια του ευρωπαϊκού προγράμματος LIFE-Nature. Το μονοπάτι αυτό αποτελεί μια διαδρομή ενός χλμ. και διασχίζει τα 8 σημαντικά οικοσυστήματα που συναντόνται στη λιμνοθάλασσα της Γιάλοβας. Η αρχή του βρίσκεται στο παλιό Αντλιοστάσιο της λιμνοθάλασσας.
Για κάθε οικοσύστημα υπάρχει πινακίδα που περιγράφει τον οικότοπο, τη βλάστηση που φυτρώνει εκεί και τους οργανισμούς που τον εποικίζουν όπως χελώνες, πουλιά, χαμαιλέοντας, βατράχια, ψάρια, έντομα κλπ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το μονοπάτι αυτό γίνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα και σκοπό έχει τη γνωριμία του επισκέπτη με τη λειτουργία της φύσης, τη σημασία των μικρο-οικοσυστημάτων σε ένα υγρότοπο, την επίδραση του νερού στη διαμόρφωσή τους αλλά και τη επίδραση του ανθρώπου.
Μπορείτε να πάρετε μια γεύση από τα χαρακτηριστικά είδη και τα οικοσυστήματα που θα συναντήσετε ακολουθώντας τους παρακάτω συνδέσμους:
Τα χορτολίβαδα είναι ανοιχτές περιοχές με ιδιαίτερη φυσιογνωμία: υπάρχει μεγάλη ποικιλία σε είδη χορταριών και μόνο λίγοι διάσπαρτοι θάμνοι. Αυτό το οικοσύστημα είναι κυρίως αποτέλεσμα της βόσκησης από πρόβατα και κατσίκες, η οποία εμποδίζει την ανάπτυξη θάμνων και δέντρων. Η βόσκηση επίσης επιτρέπει σε πρόδρομα ή νεα είδη φυτών όπως η ορχιδέα να αποικίσουν στην περιοχή.
Το τεχνητό κανάλι κατασκευάστηκε μαζί με το Αντλιοστάσιο στα τέλη της δεκαετίας του '50 για την αποξήρανση της λιμνοθάλασσας. Ωστόσο το σχέδιο εγκαταλείφθηκε και το κανάλι αποικίστηκε από φυτά και ζώα που αναπαράγονται σε γλυκό νερό. Το κανάλι γεμίζει με βρόχινο νερό τον χειμώνα και ξεραίνεται το καλοκαίρι.
Το ανάγλυφο των αμμοθινών δεν είναι επίπεδο αλλά παρουσιάζει λοφίσκους και κοιλότητες που επιτρέπουν την αποθήκευση του βρόχινου και του υπόγειου νερού. Έτσι δημιουργούνται μικρές λίμνες γλυκού νερού οι οποίες συμβάλλουν στη ποικιλία του οικοσυστήματος των αμμοθινών. Εδώ ευδοκιμούν φυτά του γλυκού νερού και συναντώνται πολλά ζώα όπως αμφίβια, ερπετά, έντομα αλλά και θηλαστικά όπως αλεπούδες και νυφίτσες που έρχονται για να πιουν νερό.
Οι αμμοθίνες είναι αποτέλεσμα της δράσης της θάλασσας και του ανέμου. Πρόκειται για ευαίσθητα και δυναμικά οικοσυστήματα που φιλοξενούν πληθώρα φυτών και ζώων. Οι οργανισμοί αυτοί είναι προσαρμοσμένοι να ζουν στο εχθρικό περιβάλλον των αμμοθινών που χαρακτηρίζεται από έλλειψη γλυκού νερού και υψηλές τιμές αλατοτητας του αέρα. Παράλληλα οι αμμοθίνες προστατεύουν το έδαφος στο εσωτερικό από την διαβρωτική δράση της θάλασσας
Εκεί όπου οι αμμοθίνες έχουν σταθεροποιηθεί, μακριά από τη θάλασσα, σχηματίζεται συχνά ένας τυπικός Μεσογειακός θαμνότοπος. Αποτελείται από χαμηλά δένδρα, τόσο πυκνά ώστε σχηματίζουν ένα αδιαπέραστο τείχος. Τα περισσότερα από αυτά τα δέντρα είναι αειθαλή και έχουν γυαλιστερά, σκληρά και αγκαθωτά φύλλα, μια προσαρμογή στο ζεστό και ξηρό κλίμα. Αυτά τα χαρακτηριστικά καθιστούν τέτοια δάση εξαιρετικά ευαίσθητα στις πυρκαγιές.
Ανάμεσα στις αμμοθίνες και τη λιμνοθάλασσα υπάρχει μια μεγάλη ζώνη που καλύπτεται από βρόχινο νερό το χειμώνα και όπου κυριαρχούν τα βούρλα. Το έδαφος είναι πάντα υγρό ακόμα και το καλοκαίρι λόγω της επίδρασης της στάθμης της θάλασσας και μόνο εκεί που το έδαφος είναι πιο ανυψωμένο φυτρώνουν μερικοί θάμνοι. Το νερό του εδάφους είναι υφάλμυρο λόγω της μέτριας περιεκτικότητας του σε αλάτι.
Ο αλμυρόβαλτος είναι από τα πιο χαρακτηριστικά οικοστυστήματα της λιμνοθάλασσας. Το υφάλμυρο έδαφός του είναι χαμηλό και επηρεάζεται άμεσα από τη στάθμη της λιμνοθάλασσας. Συχνά κατακλύζεται από νερό για να στεγνώσει λίγο αργότερα. Υπό αυτές τις συνθήκες μόνο φυτά ανθεκτικά σε υψηλές τιμές αλατότητας και σε διαρκώς μεταβαλλόμενη στάθμη νερού μπορούν να επιβιώσουν.
Στη λιμνοθάλασσα το γλυκό νερό των ποταμών αναμειγνύεται με το αλμυρό νερό της θάλασσας δίνοντας ένα υφάλμυρο υδάτινο οικοσύστημα. Τα θρεπτικά συστατικά του ποταμού και της θάλασσας συγκεντρώνονται στο νερό κάνοντας τις λιμνοθάλασσες ένα από τα πιο παραγωγικά μέρη του πλανήτη. Η αλατότητα του νερού ποικίλει κατά τη διάρκεια του έτους, είναι χαμηλή τον χειμώνα λόγω των βροχοπτώσεων και υψηλή το καλοκαίρι όταν το νερό εξατμίζεται με την άνοδο της θερμοκρασίας.
____________
